Nghề làm bún Vân Cù đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia

Thứ năm - 20/02/2025 15:32

Lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia “Nghề thủ công truyền thống - Nghề làm bún Vân Cù” diễn ra sáng 19/2 tại thôn Vân Cù – Nam Thanh (xã Hương Toàn – TX. Hương Trà). Đây cũng là ngày Húy kỵ Bà bún - Tổ nghề làng bún Vân Cù (22 tháng Giêng năm Ất Tỵ). Tham dự có ông Nông Quốc Thành – Cục phó Cục Di sản (Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch); Các UVTV Thành ủy: Nguyễn Thanh Bình - Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố; Hoàng Khánh Hùng - Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy; Phạm Thị Minh Huệ - Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy; Nguyễn Chí Tài – Trưởng ban Dân vận Thành ủy; Lãnh đạo TX. Hương Trà, các sở ngành hữu quan, các nghệ nhân cùng đông đảo người dân, du khách.

Đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia “Nghề thủ công truyền thống - Nghề làm bún Vân Cù”

Làng bún Vân Cù có lịch sử hơn 500 năm hình thành và phát triển. Nghề làm bún Vân Cù không chỉ là một phương thức mưu sinh, mà còn là nét văn hóa đặc trưng của người dân nơi đây. Mỗi sợi bún không chỉ là kết tinh của gạo, nước và bàn tay khéo léo của người thợ, mà còn là sự tự hào, trân trọng của các thế hệ với nghề truyền thống cha ông. Với những người Vân Cù, bún là một phần linh hồn của làng, là ký ức, là bản sắc văn hóa của chính người dân nơi đây. Ước tính, mỗi ngày làng bún Vân Cù xuất ra thị trường khoảng 30 tấn bún. Vào những dịp lễ tết, lượng bún bán ra có thể nhiều hơn. Sở dĩ bún Vân Cù được khách hàng yêu thích là do sợi bún mịn, màu trắng trong, bề mặt bóng, khi ăn không chua mà thơm mùi bột, không bở mà cũng không dai quá. Và trong quá trình sản xuất, người làm bún không dùng bất cứ chất phụ gia nào trừ muối sống. Với những đóng góp quan trọng trên nhiều lĩnh vực, năm 2014, làng nghề bún Vân Cù được công nhận là “làng nghề truyền thống” của tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế).
Đến ngày 10/12/2024, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch đã ký ban hành Quyết định số 3979/QĐ-BVHTTDL về việc đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia: Nghề thủ công truyền thống - Nghề làm bún Vân Cù.

pho chu tich do ngoc an phat bieu tai le cong bo

Ông Đỗ Ngọc An – Phó Chủ tịch UBND TX. Hương Trà chia sẻ, lễ đón nhận chính là dấu mốc quan trọng trong hành trình gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Đây là một vinh dự đối với người dân Vân Cù và là niềm tự hào chung của Nhân dân TX. Hương Trà, TP. Huế. Nghề làm bún Vân Cù được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ tôn vinh một nghề truyền thống, mà còn là sự ghi nhận những giá trị văn hóa của vùng đất này. Đây là vinh dự và cũng là trách nhiệm để nghề làm bún phát triển, thích nghi với cuộc sống hiện đại nhưng vẫn giữ được những giá trị truyền thống.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND TX. Hương Trà Đỗ Ngọc An đề nghị, cấp ủy, chính quyền xã Hương Toàn và bà con làng Vân Cù cần tiếp tục chung tay bảo tồn, phát huy sự kết hợp giữa truyền thống và sáng tạo, giữa giữ gìn bản sắc văn hóa gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, cộng đồng và du khách, trong đó lấy người dân là chủ thể để làm du lịch cộng đồng, áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất bún theo hướng thân thiện, bảo vệ môi trường bền vững.

Bên cạnh đó, cần tập trung xây dựng thương hiệu sản phẩm bún Vân Cù đa dạng về mẫu mã, hình thức và thời hạn sử dụng; Kết nối với các nhà hàng, quán ăn để đưa bún Vân Cù trở thành nguyên liệu chính trong các món ăn đặc sản; Phát triển du lịch cộng đồng làng nghề truyền thống vì làng bún Vân Cù; Đưa thông tin làng nghề truyền thống vào các chương trình giáo dục địa phương, lồng ghép vào các chương trình ngoại khóa.., từ đó giữ gìn, phát triển thương hiệu bún Vân Cù vươn xa, góp phần đưa tinh hoa ẩm thực Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
Phó Chủ tịch UBND TX. Hương Trà Đỗ Ngọc An khẳng định: “Việc bảo tồn và phát triển di sản văn hóa từ các làng nghề truyền thống không chỉ là nhiệm vụ của riêng các nghệ nhân mà cần sự chung tay của cả cộng đồng. Khi mỗi sản phẩm làng nghề được trân trọng, mỗi chuyến tham quan làng nghề được tổ chức, đó chính là cách chúng ta góp phần giữ gìn và lan tỏa những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc”.

Dịp này, có 2 tập thể, 5 cá nhân được khen thưởng trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia: Nghề bún Vân Cù.
Một số hỉnh ảnh tại buổi lễ: